Fietsersbond Amsterdam
W.G.-plein 84
1054 RC Amsterdam
tel./fax: 020 6128445
e-mail: amsterdam@fietsersbond.nl
Aan: Gemeenteraad van Amsterdam
Amstel 1
1011 PN Amsterdam
Betreft: Verlaging Strawinskylaan lijn 5
Datum: 29 juni 2005
Geachte Raad,
Op 13 juli vergadert u over het Programma van Eisen voor het Openbaar Vervoer 2007 en de zuidelijke beëindiging van lijn 5. Wij vinden het een goede zaak deze tram door te laten rijden naar Amstelveen om de directe verbinding tussen Amstelveen en het centrum van Amsterdam te behouden. In de commissie verkeer is een voorkeur uitgesproken om lijn 5 via een bypass over de Strawinskylaan te leiden, waarbij de Strawinskylaan verlaagd zou moeten worden. Daartegen hebben ondergetekende organisaties ernstige bezwaren.
Een verlaging van de Strawinskylaan heeft namelijk grote nadelen voor fietsers en voetgangers. Ook zal een verlaging ten koste gaan van veel groen. In 1998 is naar aanleiding van de Visie Zuidas enorm veel protest van bewoners, de scholen in de omgeving en de Fietsersbond geweest tegen het plan om de Strawinskylaan te verlagen. We willen de argumenten van toen nu nogmaals onder de aandacht brengen zodat u kunt komen tot een afgewogen oordeel.
Fietssnelweg
De Strawinskylaan maakt deel uit van de zogenaamde Groene Zoomfietsroute, de hoofdader voor het oost-west langzaam verkeer door de Zuidas. De fietsroute is snel en verkeersveilig is en loopt tussen belangrijke woongebieden (Nieuw-West, Zuidoost) en werklocaties (Zuidas en Zuidoost). Bovendien zijn er de vele scholen in het gebied. De Groenezoomroute is de fietssnelweg van de Zuidas aantrekkelijk voor duizenden fietsers waaronder veel scholieren.
De snelheid en verkeersveiligheid worden behaald doordat het autoverkeer ongelijkvloers gekruist wordt. In het Zuidasgebied is slechts één kruising met het autoverkeer namelijk bij de Amstelveenseweg en één doorsnijding van de route door een inrit van een parkeergarage bij Forum. Een verhoogde Strawinskylaan is cruciaal in dit geheel.
Nieuwe blackspots
Nu komen er bijna geen ongelukken met fietsers en voetgangers voor in het gebied. Verkeerslichten op een kruising kunnen het aantal ongelukken wel enigszins terugbrengen maar zeker niet voorkomen (bijna alle belangrijke blackspots in Amsterdam hebben verkeerslichten!). Indien de Strawinskylaan verlaagd wordt, veranderen de verkeersveilige kruisingen die je nu als fietser, voetganger, tram, bus en automobilist zonder wachten kunt nemen, in gevaarlijke kruisingen. Nieuwe kruisingen zullen voor de Groenezoomroute ontstaan op de Beethovenstraat-Strawinskylaan, Strawinskylaan-Minervalaan en Strawinskylaan-Parnassusweg. Maar ook de Noord-Zuidroutes krijgen extra kruisingen. De belangrijkste aanrijroute naar Station Zuid voor fietsers en voetgangers, de Minervalaan bijvoorbeeld, moet de (hoofdnet autoroute) Strawinskylaan gelijkvloers gaan kruisen. Deze fietsers en voetgangers moeten hier dan ook nog eens een trambaan kruisen voor ze bij het station zijn in plaats van nu via een onderdoorgang. Dit alles zal extra verkeersonveiligheid opleveren. Wij voorzien dat de nieuwe kruisingen binnen de kortste keren zullen uitgroeien tot nieuwe blackspots.
Daarnaast zullen ook de parkeergarages van de gebouwen die nu aan de Strawinskylaan liggen dienen ontsloten te worden via het fietspad. Ook dat is een aanslag op de kwaliteit van de route.
Snelheid
Vanwege de grote aantallen auto's die de nieuwbouwplannen zullen aantrekken in het Zuidasgebied, zullen de verkeerslichten vooral op de doorstroming van het autoverkeer worden afgesteld. Dit om files te voorkomen. Voor fietsers en voetgangers betekent dit lange wachttijden.
Soms is het onmogelijk om het verkeer te regelen, zoals bleek toen men het plan had opgevat om het tunneltje onder de Europaboulevard te verwijderen. Natuurlijk riep dit plan sowieso ernstige bezwaren op bij fietsers en bewonersgroepen maar de doorslaggevende reden om het niet door te laten gaan was dat bleek dat een gelijkvloerse kruising voor het autoverkeer, tram, bus en het fiets- en voetgangersverkeer onacceptabel lange wachttijden zou veroorzaken voor alle verkeersdeelnemers.
Sociale veiligheid
De Groene Zoomroute is als geheel nooit sociaal veilig te krijgen vanwege het Beatrixpark en de Rozenoordbrug. Ook de onderdoorgangen roepen op stille uren bij sommige gebruikers een gevoel van onveiligheid op. Ze zijn echter noodzakelijk voor het goed afwikkelen van het langzaam verkeer. In eerste instantie is een verkeersveilige route nodig om mensen aan te moedigen met de fiets te komen naar het Zuidasgebied of naar het station. Voor de stille uren zijn alternatieven nodig die sociaal veilig zijn. In de avond wordt meer gefietst op routes als de Stadionkade en de De Boelelaan.
Fietsparkeren
Op dit moment zijn de gratis fietsparkeerplaatsen van Station Zuid/WTC grotendeels gelegen onder de Strawinskylaan. Het is onduidelijk waar deze rekken geplaatst zouden moeten worden als de Strawinskylaan verlaagd zou worden. Op het plein is geen plek ingeruimd.
Busstation
Een van de redenen waarom de tram niet over een verhoogde Strawinskylaan zou kunnen rijden is dat er op de Strawinskylaan te weinig ruimte zou zijn voor het busstation. Wij denken dat eventueel met een aanpassing aan het talud voldoende ruimte gecreeerd kan worden om tot een uitbreiding van het aantal halteplaatsen te komen. Wij zijn van harte bereid om over de inpassing van het busstation en bijvoorbeeld de toegankelijkheid voor kinderwagens en rolstoelers op een hoge Strawinskylaan mee te denken.
2007
Dat in 2007 de tram over een verlaagde Strawinskylaan zou rijden is ondenkbaar. Het is een illusie te veronderstellen dat alle werkzaamheden in maart 2007 zouden zijn afgerond. Er zijn te veel grote problemen die nog een oplossing nodig hebben voor de schop in de grond kan. Zo is daar de nieuwbouw van een parkeergarage waarvoor de (bestemmingsplan)procedure nog niet in gang is gezet. Gezien de protesten uit het verleden tegen verlaging van de Strawinskylaan en het besluit luchtkwaliteit zullen in het inspraaktraject nog de nodige hobbels genomen moeten worden.
Wij stellen voor om lijn 5 over de Strawinskylaan te laten lopen in verhoogde ligging. Dat het kan, bewijst het verleden, toen de tram daar al liep. Dan kunnen fietsers en voetgangers hun veilige en snelle routes behouden. Dát is een stimulans voor de veiligheid en de aantrekkelijkheid van de Zuidas voor fietsers en voetgangers en OV-gebruikers.
Met vriendelijke groeten,
Natascha van Bennekom
Fietsersbond Amsterdam
Deze reactie wordt ondersteund door:
Vereniging Beethovenstraat/Parnassusweg
Bewonersplatform Zuidas
ROWOC
Milieucentrum Amsterdam
Vrienden van het Beatrixpark
Vrije Universiteit
Tweede Openluchtschool
ANBO
Ouderen Adviesraad Zuideramstel